اگر کودک دبستانی دارید، احتمالا از زبان مربی بهداشت مدرسه شنیده‌اید که برای دندان‌های دایمی باید درمان فیشورسیلانت یا شیارپوش انجام شود. اگر هم دندانپزشک کودکتان این درمان را برایش تجویز نموده و شما در مورد انجام یا عدم انجام آن شک دارید، در ادامه مطلب با ما باشید تا با این روش پیشگیری از پوسیدگی دندان آشنا شویم.

اگر با دقت به سطح جونده دندان‌های آسیایی خود و یا فرزندتان نگاه کنید، حتما شیارهای ریز و درشت متعددی را خواهید دید. وجود این شیارها عمل جویدن و آسیاب کردن غذا را موثرتر خواهد کرد. اما گاهی شکل و عمق این فرورفتگی‌ها طبیعی نیست. عیب چنین شیارهای عمیقی این است که حتی با بهترین روش مسواک زدن، موهای مسواک توانایی رسیدن به اعماق فرورفتگی‌های دندان را ندارد. به دنبال آن مواد غذایی به جا مانده در این اعماق توسط میکروب‌های دهان تجزیه می‌شود. اسید حاصل از این تجزیه سبب صدمه به ساختار دندان شده و نهایتا تکرار این چرخه تولید اسید سبب ایجاد پوسیدگی و تشکیل حفره در دندان خواهد شد.

مزیت پوشاندن شیارهای عمیق یا فیشورسیلانت چیست؟
پوشاندن فرورفتگی‌های عمیق دندان با یک درمان ساده و بدون بی‌حسی، علاوه بر حفظ ساختار دندان، کودک را از انجام درمان‌های پیچیده‌تر بعدی نیازمند هزینه بیشتر نیز هستند، رهایی می‌بخشد. به علاوه از تخریب سریع دندان‌های جوان و مستعد پوسیدگی که معمولا به درد و ناراحتی شدید و حتی از دست رفتن دندان منتهی می‌شود، ممانعت خواهد کرد.

چگونه عمق شیارهای روی سطح دندان را می‌دهد؟
در روش فیشورسیلانت که نیازی به بی‌حسی ندارد، دندانپزشک پس از تمیزکردن و شستن سطح دندان طی چند مرحله ماده‌ای همرنگ دندان را روی شیارهای عمیق قرار می‌دهد. بدین ترتیب از عمق فرورفتگی‌های روی سطح جونده دندان کاسته شده و دسترسی موهای مسواک به این سطح کم‌عمق‌تر تسهیل می‌شود.

از چه سنی می‌توان درمان فیشورسیلانت را برای کودک انجام داد؟ بهترین زمان انجام درمان فیشورسیلانت چه زمانی است؟
دندان‌های دایمی تازه رویش یافته به دلیل ساختار نابالغشان نسبت به دندان‌های بزرگسالان بیشتر مستعد پوسیدگی هستند. از طرف دیگر دقت و مهارت کمتر کودک در مسواک زدن نیز او را در خطر پوسیدگی دندانی بیشتری قرار می‌دهد. توصیه می‌شود در کودکان با خطر بالای پوسیدگی، دندان‌های دایمی به محض رویش فیشورسیلانت شوند. بهتر آن است دندان مورد نظر از زیر لثه بیرون آمده باشد، اما اگر پوسیدگی‌های دهان کودک آن قدر وسیع و فعالند که احتمال می‌رود تا زمان رویش دندان بخشی از آن دچار پوسیدگی شود، بهتر است شیارهای در دسترس روی سطح جونده با سیلانت‌های ویژه این حالت پوشانده شوند و درمان مابقی شیارها به زمان رویش کامل‌تر دندان واگذار شود.

یک پیش‌نیاز حتمی برای فیشورسیلانت همکاری کودک برای انجام درمان است. با وجودی که این درمان بسیار ساده و بدون بی‌حسی می‌باشد، اما نیازمند یک همکاری کودک با دندانپزشک و باز نگه‌داشتن دهانش طی درمان می‌باشد. در صورت عدم توانایی کودک برای همکاری درمان باید تا زمان همکار شدن او به تعویق افتد. اولین دندان اسیایی دایمی حدودا در ۶ سالگی رویش می‌یابد. بهتر آن است در این سن برای رویش این دندان‌ها و احتمال نیاز آنها به فیشورسیلانت به متخصص مراجعه نمایید.

آیا درمان فیشورسیلانت برای دندان‌های آسیایی شیری هم قابل انجام است؟
همانطور که در مورد دندان‌های دایمی گفته شد، در مورد دندان‌های شیری نیز چنانچه فرورفتگی سطح جونده دندان عمیق باشد و دندانپزشک در مورد ضرورت انجام این درمان احساس نیاز کند، مانعی برای انجام دادن آن وجود ندارد. تنها محدودیت احتمالی عدم همکاری کودک کم سن و سال برای انجام درمان می‌باشد.

فیشورسیلانت با ترمیم‌های سفید رنگ دندان چه تفاوتی دارد؟
درمان فیشورسیلانت یا شیارپوش برای دندان‌های سالم و بدون پوسیدگی به دلیل ساختاری و داشتن شیارهای عمیق مستعد پوسیدگی زودرسند، انجام می‌شود. در این درمان ساختار دندان تراش داده نمی‌شود. لذا نیازمند بی‌حسی نمی‌باشد. علاوه بر این هزینه درمان شیارپوش در مقایسه با ترمیم بسیار کمتر بوده و کودک را از ترمیم‌های بعدی دندان نجات می‌دهد. ترمیم سفید رنگ (کامپوزیت) در دندانی انجام می‌شود که پوسیدگی در آن آغاز شده و بسته به عمق و میزان پوسیدگی، پس از انجام بی‌حسی، نسج پوسیده دندان درگیر تراشیده شده و به جای آن ماده ترمیمی قرار می‌گیرد.

پس از درمان فیشورسیلانت باید به چه نکاتی توجه کرد؟
در صورتی که پس از دریافت این درمان متوجه جدا شدن بخشی از ماده سفید روی دندان فرزندتان شدید، حتما در اولین فرصت جهت اصلاح آن به مراجعه نمایید. حتی در صورتی که ظاهرا دندان درمان شده هیچ مشکلی ندارد، بهتر است هر ۶ ماه یکبار جهت بررسی دندان مورد نظر و معاینه سایر دندان‌های فرزندتان به دندانپزشک متخصص کودکان مراجعه نمایید.